Gần đây khi tôi đang xem một cuộc phỏng vấn diễn viên hài với người dẫn chương trình trò chuyện huyền thoại Jay Leno, ông ấy bình luận về một người rất tin vào lòng tự trọng thấp. Ông ấy giải thích quan điểm của mình rằng nếu ông ấy bắt đầu nghĩ rằng ông ấy biết nhiều hơn người kế tiếp, ông ấy sẽ gặp rắc rối. Leno cũng quan sát thấy rằng nếu chúng ta bắt đầu tin rằng chúng ta biết mọi thứ, điều đó có nghĩa là chúng ta đã quyết định ngừng học.
Ví dụ, khi Leno dẫn chương trình “The Tonight Show”, ông sẽ không bao giờ cố gắng nói với những người làm về ánh sáng hoặc âm thanh cách thực hiện công việc của họ, điều mà ông đã thấy một số người dẫn chương trình truyền hình cố gắng làm. Ông lý luận rằng nếu một người là giám đốc ánh sáng cho một chương trình truyền hình mạng lớn, họ là người giỏi nhất trong công việc của mình. Sẽ thật ngu ngốc nếu cố gắng nói với họ cách bố trí vị trí những chiếc đèn.
Là những nhà lãnh đạo doanh nghiệp, lãnh đạo cộng đồng hoặc lãnh đạo chính trị, công việc của chúng ta là tìm ra những người giỏi nhất cho từng vai trò và sau đó lắng nghe họ. Ngay khi chúng ta bắt đầu nghĩ rằng chúng ta là người thông minh nhất trong phòng, chúng ta đang mời gọi thảm họa. Trong Kinh Thánh, Châm ngôn 16:18 (BTT 1925) nói, “Sự kiêu ngạo đi trước sự bại hoại theo sau, và tánh tự cao đi trước sự sa ngã.” Nói cách khác, sự kiêu ngạo luôn báo trước sự hủy diệt.
Châm ngôn 11:2 nói, “Khi kiêu ngạo đến, sỉ nhục cũng đến nữa, nhưng sự khôn ngoan vẫn ở với người khiêm nhường.” Nó không rõ ràng hơn thế. Sự kiêu ngạo – hoặc khoe khoang về bản thân hoặc thành tích của chúng ta – không bao giờ kết thúc tốt đẹp. Đây là một chủ đề nhất quán trong suốt Kinh Thánh, cũng như trong sự khôn ngoan thế tục qua các thời đại.
Khi chúng ta nghe ai đó khoe khoang về việc họ thông minh như thế nào, khoe khoang về việc họ biết bao nhiêu, đó phải luôn là một tín hiệu để thận trọng. Trong thực tế, họ có thể chỉ đang nói chuyện với chính mình để cố gắng vượt qua nỗi sợ hãi và bất an về những thiếu sót của chính mình.
Nhưng một số người phản bác rằng, “Chúng ta không nên tự hào về công việc của mình, con cái của chúng ta hoặc đội bóng yêu thích của chúng ta sao?” Việc tặng lời khen ngợi và thể hiện niềm tự hào về thành tích của người khác không giống như việc nhận công lao mà người khác xứng đáng, hoặc cho rằng chúng ta là người duy nhất chịu trách nhiệm cho bất kỳ thành công nào đạt được.Để thành công trong bất cứ điều gì chúng ta làm, chúng ta phải là những người học hỏi liên tục. Thế giới thay đổi càng nhanh, chúng ta càng cần phải là những sinh viên giỏi hơn. Tuy nhiên, sự kiêu ngạo thường ngăn cản chúng ta học hỏi. Bởi vì việc học đòi hỏi chúng ta phải đặt mình vào một vị trí mà người khác là người thầy hoặc người cố vấn bậc thầy.
Chúng ta phải thừa nhận có những điều chúng ta không biết hoặc không có kỹ năng làm. Như Châm ngôn 13:10 cho chúng ta biết, “Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn, còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.” Chúng ta luôn có thể tìm thấy những người thông minh hơn, có kỹ năng hơn hoặc đơn giản là làm những việc nhất định tốt hơn chúng ta.
Là một doanh nhân, người tự kinh doanh và đôi khi là lao động tự do, tôi đã phát hiện ra rằng chúng ta cần dành một nửa thời gian để học hỏi và cải thiện kỹ năng của mình. Nếu chúng ta chỉ có sáu giờ để chặt một cái cây, thì ba giờ trong số đó tốt nhất là sử dụng để mài rìu – học cách cải thiện bản thân.
Như Truyền đạo 10; 10 trong Cựu Ước nói, “Nếu rìu lụt mà không mài lưỡi nó lại, ắt phải ráng sức càng nhiều. nhưng sự khôn ngoan có ích đặng dẫn dắt..” Dành thời gian khoe khoang về việc chúng ta có kỹ năng như thế nào với chiếc rìu đó sẽ không cắt được nó (sẽ không hiệu quả) – cả theo nghĩa đen và nghĩa bóng.© Năm 2025. Jim Mathis là một nhà văn, nhiếp ảnh gia, nhạc sĩ và chủ doanh nghiệp nhỏ ở Overland Park, Kansas. Cuốn sách mới nhất của ông là The Camel and the Needle, A Christian Looks at Wealth and Money. Trước đây ông là quản lý quán cà phê, cũng như giám đốc điều hành của CBMC ở Thành phố Kansas, Hoa Kỳ.
Câu hỏi phản ánh/thảo luận
- Bạn đã bao giờ làm việc với – hoặc cho – một người dường như biết rõ hơn bất kỳ ai khác về thực tế mọi thứ chưa? Nếu vậy, làm việc với một cá nhân như vậy sẽ như thế nào?
- Bạn nghĩ gì về gợi ý của Jay Leno rằng có “lòng tự trọng thấp” là một điều tốt, có nghĩa là có thể nhận ra rằng người khác có thể làm một số việc tốt hơn chúng ta?
- Bạn có coi mình là một người học hỏi liên tục, một người háo hức khám phá những hiểu biết mới và hiểu biết về nhiều điều – nhận ra rằng bạn không ‘biết tất cả’?
- Bạn phản ứng như thế nào với những người thể hiện sự khiêm nhường thực sự, những người dường như đặt người khác lên trên bản thân và nhận ra giá trị và đóng góp của những người họ làm việc cùng?
LƯU Ý: Nếu bạn có một cuốn Kinh Thánh và muốn đọc thêm, hãy xem xét các đoạn sau:
Châm ngôn 15: 33
Sự kính sợ Đức Giê-hô-va dạy dỗ điều khôn ngoan; và sự khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.
Châm ngôn 16:5
Phàm ai có lòng kiêu ngạo lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va; quả thật nó sẽ chẳng được khỏi bị phạt.
Châm ngôn 18:12
Trước khi sự bại hoại, lòng người vẫn tự cao; song sự khiêm nhường đi trước sự tôn trọng.
Châm ngôn 21:4
Mặt tự cao, lòng kiêu ngạo, và ngọn đèn của kẻ ác, đều là tội lỗi.
Châm ngôn 21:24
Nhạo báng, ấy là tên của người kiêu căng cao cách; nó cư xử cách xấc xược theo tánh kiêu ngạo của nó.
Châm ngôn 22:4
Phần thưởng của sự khiêm nhường và sự kính sợ Đức Giê-hô-va, ấy là sự giàu có, sự tôn trọng, và mạng sống.
Phi-líp 2:3-4
Chớ làm sự chi vì lòng tranh cạnh hoặc vì hư vinh, nhưng hãy khiêm nhường, coi người khác như tôn trọng hơn mình. Mỗi một người trong anh em chớ chăm về lợi riêng mình, nhưng phải chăm về lợi kẻ khác nữa.
Rô-ma 12: 10
Hãy lấy lòng yêu thương mềm mại mà yêu nhau như anh em; hãy lấy lẽ kính nhường nhau.
Gia Cơ 4:6
Nhưng Ngài lại ban cho ta ơn lớn hơn nữa. Vì vậy, Kinh thánh chép rằng: Đức Chúa Trời chống cự kẻ kiêu ngạo, nhưng ban ơn cho kẻ khiêm nhường
Thử thách cho tuần này
- Kinh Thánh tuyên bố rằng “tiền bạc là gốc rễ của nhiều loại điều ác” (1 Ti-mô-thê 6:10), nhưng một số nhà thần học đã gợi ý rằng sự kiêu ngạo cuối cùng là nền tảng cho mọi tội lỗi, bao gồm cả tình yêu tiền bạc. Bởi vì sự kiêu ngạo khiến con người ngày càng khao khát nhiều hơn.
- Sự kiêu ngạo có phải là vấn đề đối với bạn không? Nó có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức, bao gồm cả việc nhấn mạnh rằng chúng ta biết rõ nhất về hầu hết mọi thứ. Nó cũng có thể liên quan đến sự ích kỷ, tự đề bạc, tự cho mình là trung tâm, và nhiều cách khác để tôn vinh bản thân. Nếu bạn thấy mình vật lộn với sự kiêu ngạo – và hầu hết chúng ta đều làm như vậy, ở một mức độ nào đó – hãy tìm ai đó để nói chuyện về điều này, thậm chí sẵn sàng chấp nhận lời khuyên và lời cầu nguyện của họ.